Ekomark© Belgelendirme Süreci Talimatı Nasıldır
Ekolojik etiketleri, ürünlerin çevre performansını gösteren bir etikettir. Bu etiketler, ürün seçimi sırasında tüketicilerin çevreye olan duyarlılıkları ve endişeleri göz önünde tutması içindir. Ekolojik etiketlerin bir kısmı ölçüm değerleri yardımıyla ürünlerin yarattığı çevresel kirlilik veya enerji tüketimi miktarlarını sayısal olarak ortaya koymaktadır. Bir kısım ekolojik etiketleri ise sürdürülebilirlik veya çevresel etkilerin azaltılmasına yönelik uygulamalar veya asgari koşullar ile uyumluluk seviyelerini göstermektedir.
Ekolojik etiketleri ilk defa 1970’li yıllarda kullanılmaya başlanmıştır. 1990’lı yıllarda ise Uluslararası Standartlar Organizasyonu tarafından, Birleşmiş Milletler’in Rio de Janeiro şehrinde düzenlediği Çevre ve Gelişim konulu konferans sonrasında, ekolojik etiketlere yönelik olarak bir çerçeve oluşturmak amacı ile ISO 14000 serisi standartlar geliştirilmiştir.
Genel olarak bütün ekolojik etiketler, ürünlerin çevre performansını değerlendiren etiketlerdir. Ekolojik etiketleri, üretim, kullanım ve atık olma aşamalarında diğer ürünlere göre daha düşük miktarda çevresel etkiye sahip ürünlere verilen etiketlerdir. Bu tanımlamaya göre ekolojik etikete sahip ürünlerin çevreye hiçbir zarar vermediğini söylemek doğru değildir. Önemli olan ürünlerin çevresel etkilerinin en düşük seviyede tutulmasıdır.
Hem Avrupa Birliği tarafından 1992 yılında uygulamaya alınan Eko-Etiket sistemi hem de kuruluşumuz tarafından özgün olarak ülkemiz için tasarlanan Ekomark© Standardı, aynı gerçeklerden yola çıkılarak tasarlanan sistemlerdir. Standart kapsamına giren çok sayıda ürün grubu bulunmaktadır. Temizlik ürünleri, giyim ürünleri, boya ve vernikler, zemin kaplamaları, mobilyalar, bahçe işleri, elektronik ürünler, yağlar ve kağıt ürünleri örnek olarak verilebilir. Bunların dışında yakında başka ürün grupları da bunlara eklenecektir. Örneğin, binalar, enerji kullanan ürünlerin eko tasarımları, ısıtma sistemleri ve görüntüleme cihazları gibi.
Bu ürün gruplarından birine giren ürün ve hizmetleri için Ekomark© belgelendirme çalışması talep eden firmalar, kuruluşumuza başvuru yapabilirler. Belgelendirme süreci bu talimat ile başlatılır ve hemen bir ön değerlendirme çalışması yapılır. Bu değerlendirmeden sonra uygun bulunmayan talepler geri çevrilirken, uygun bulunan talepler için belgelendirme sürecinin diğer prosedürleri uygulanır.
Ekomark© belgelendirme süreci başvuru talimatı hakkında daha ayrıntılı bilgiler almak istenirse, kuruluşumuz yöneticileri ve çalışanları her zaman yanınızdadır.
Gıda Ürünleri Eko Belgelendirme
Ekolojik etiket veya Eko-Etiket sistemi, Avrupa Birliği tarafından 1992 yılında uygulamaya alınmış bir sistemdir, ancak bu sistem öncesinde Uluslararası Standartlar Organizasyonu tarafından aynı yıllarda çevre etiketleri konusunda, belgelendirme standartlarının aksine bir dizi rehberlik standartları hazırlanmış ve yayınlanmıştır. Bu standartlar şunlardır:
- TS EN ISO 14020 Ekolojik etiketleri ve beyanları - Genel prensipler
- TS EN ISO 14024 Ekolojik etiketleri ve beyanları - Tip 1: Çevre etiketlemesi - Prensipler ve yöntemler
- TS EN ISO 14021 Ekolojik etiketleri ve beyanları - Tip 2: Çevre etiketleri - Çevre ile ilgili iddiaların öz beyanı
- TS EN ISO 14025 Ekolojik etiketleri ve beyanları - Tip 3: Çevre beyanları - Prensipler ve prosedürler
Ülkemizde Ekomark© Standardı da Avrupa Birliği’nde uygulanan Eko-Etiket sistemini esas almıştır. Bu standart gerekliliklerini karşıyan firmaların kullanmalarına izin verilen Ekomark© Etiketi, çevresel açıdan tercih edilen ürünler için pazar avantajı yaratmayı amaçlamaktadır.
Ekomark© Standardı’nın hedefinde, tüketicilerin çevre koşulları bakımından iyi olan ürünleri tercih edebilecekleri bir ortam yaratmaktır. Bütün ekolojik etiketlerin amacı, bu etikete sahip olmayan ürünlerin piyasadan temizlenmesini sağlamak ve üretici firmaları, üretim süreçlerini, doğaya zarar vermeyecek teknik ve yöntemlerle yenilemeye zorlamaktır. Bu firmalar ancak, işletmelerinde çevreye duyarlı iyileştirmeler yaptıktan sonra yeniden pazara girebileceklerdir. Ekomark© Etiketi dahil bütün çevre etiketleri, bu etiketi taşıyan ürünlerin doğa koşulları açısından öncelikli ürünler olduklarını göstermektedir. Tüketiciler de ürünlerin çevresel özelliklerine bakarak ürün almaya teşvik edilmektedir.
Kuruluşumuz Ekomark©, yukarıda değinildiği gibi Avrupa Birliği’nde uygulanan Ekolojik Etiket (Eko-Etiket) sistemini esas almıştır ve bu sistemin temel özelliği, gıda, içecek, ilaç ve tıbbi ürünler dışındaki alanlarda üretilen ürün ve hizmetleri kapsamasıdır. İlk uygulanmaya başlamasından bugüne uygulamanın kapsamı genişlemekte ve sürekli yeni gruplar sisteme ilave edilmektedir.
Ancak sadece Avrupa Birliği ülkelerinde değil dünya genelinde de tüketiciler, kullandıkları gıda ürünlerinin kaynakları ve sürdürülebilirliği konusunda bilgi edinmek istemektedir. Bu yöndeki talepler gittikçe artmakta ve gıda ürünlerinde ekolojik etiket kullanımı gündeme gelmektedir. Bugün gıda ve yem ürünleri için Avrupa Birliği Çevre Etiketi (Eko-Etiket) sisteminde bir ürün kategorisi yoktur. Ancak uygulamaya gıda ve yemlerin dahil edilmesi konusunda çalışmalar sürdürülmektedir.
Uluslararası Standartlar Organizasyonu tarafından hazırlanan ve yukarıda sözü edilen ISO 14000 standartlar dizisi, yeşil etiketleme de denilen standardizasyonu gerçekleştirecek şekilde tasarlanmıştır. Burada amaçlanan, tüketicilerin hangi ürünün ne kadar çevreci olduğunu görebilmesidir. Bu standartlar, bir yandan tüketicilerin çevre bilinçlerinin gelişmesini sağlarken, bir yandan da üretici firmaları çevreci bir tutum için zorlamaktadır.
Yeşil etiketlemenin amacı, çevreye daha az zararlı ürünlerin üretilmesini ve kullanılmasını teşvik etmektir. Yeşil etiketleme ile tüketiciler, sağlık ve çevreye daha duyarlı olmakta ve bu yönde zararlı olmayan ürünleri tercih etmektedir.
ISO, çevreye duyarlı etiketler konusunda, yukarıda sayılan standartlar ile üç farklı ekolojik etiket tanımlamıştır.